De meeste Nederlanders bankieren online. Ook betalen doen we vaker digitaal. Er zijn allerlei (online) betaaldiensten en betaalproducten die betalen steeds makkelijker maken. Denk bijvoorbeeld aan een Tikkie sturen, achteraf betalen bij een webshop, mobiel bankieren en contactloos pinnen. Hoe veilig is internetbankieren en (online) betalen in Nederland?
Internetbankieren is het regelen van bankzaken via het internet. De meeste banken bieden een online omgeving aan, waarin klanten vanaf hun eigen computer, mobiel of tablet 24 uur per dag kunnen inloggen.
Internetbankieren kan op twee manieren:
Zodra men inlogt, heeft men toegang tot de bankrekening(en) en kan men gebruikmaken van verschillende services. Denk aan het saldo checken, geld overmaken en inzicht in de financiën. Het verschilt per bank wat de mogelijkheden voor internetbankieren en mobiel bankieren zijn.
Internetbankieren is in Nederland zeer goed beveiligd. De bank zorgt onder andere voor een veilige verbinding, zodat transacties veilig uitgevoerd kunnen worden. Daarnaast investeren banken veel tijd en geld in fraudedetectie.
Ook mobiel bankieren via een speciale bankieren-app van de bank is heel veilig. Betalingsverkeer via de app is bijvoorbeeld versleuteld. Daardoor kunnen criminelen het dataverkeer niet onderscheppen.
Bovendien houden banken en betaaldiensten zich aan strenge regels en hoge kwaliteitseisen. Tevens werken verschillende partijen, zoals banken, betaaldienstverleners, de overheid en de Nederlandsche Bank (DNB), samen om ervoor te zorgen dat (online) betalen en internetbankieren veilig is én blijft.
Toch ligt de verantwoordelijkheid niet alleen bij de banken. Ook de klant heeft een verantwoordelijk als het gaat om veilig internetbankieren en het beschermen van de bankrekening. Daarom zijn er vijf uniforme veiligheidsregels:
Een beveiligingscode is de pincode van een betaalpas. Maar ook een toegangscode of inlogcode voor internetbankieren, mobiel bankieren of een elektronische betaling zijn beveiligingscodes. Zo’n code wordt bijvoorbeeld verstuurd via een codecalculator of sms of verstrekt in de mobiel bankieren-app.
Houd alle beveiligingscodes geheim. Kies een code die niet makkelijk te raden is en schrijf of sla ze niet ergens op. Een bank zal nooit vragen om een code door te geven.
Controleer daarnaast regelmatig of de bankpas nog in het eigen bezit is (stuur een bankpas bijvoorbeeld nooit op). Berg de bankpas bovendien op een veilige plaats op.
Zorg ervoor dat de computer, tablet of smartphone goed beveiligd is. Check bijvoorbeeld of het apparaat voorzien is van de laatste (beveiligings)updates. Installeer geen illegale software en beveilig het apparaat, dat wordt gebruikt voor internetbankieren, met een toegangscode.
Log altijd weer uit als de online bankzaken zijn geregeld, zodat niemand anders (onbedoeld) gegevens kan inzien.
Check minimaal elke twee weken alle (digitale) transacties. Controleer of deze kloppen, of dat er onbekende bij- of afschrijvingen tussen zitten.
Neem gelijk contact op met de bank bij verlies of diefstal van de bankpas als er een vermoeden is dat een ander (zonder toestemming) beveiligingscodes weet of heeft gebruikt, bij transacties waarvoor geen toestemming is gegeven, als het mobiele apparaat met een banktoepassing kwijt of gestolen is of als er iets vreemds of ongebruikelijks is bij het elektronisch betalen of online bankieren.
Het is belangrijk na de melding de aanwijzingen van de bank op te volgen, bijvoorbeeld het blokkeren van de pinpas. Ook bij een melding zal een bank nooit om beveiligingscodes vragen.
Als de klant zich aan deze vijf veiligheidsregels houdt, is de kans op fraude kleiner en is de kans groter dat eventuele schade door de bank wordt vergoedt. Banken kijken per geval of klanten recht hebben op een schadevergoeding.
Betalen kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld met contant geld of de pinpas. Tegenwoordig zijn betalingen vooral elektronisch. Daarom is er ook steeds meer online criminaliteit. Criminelen proberen via allerlei slimme methoden toegang te krijgen tot bankrekeningen, zoals:
Bij (nummer)spoofing doet de oplichter zich bijvoorbeeld voor als iemand van de bank. De oplichter bootst het echte telefoonnummer van de bank na, zodat het lijkt alsof een medewerker van de eigen bank belt. Maar dat is niet zo.
Banken werken samen om fraude met (internet)bankieren en (online) betalen tegen te gaan. De website Veilig Bankieren is een gezamenlijk voorlichtingsplatform. Hier staat een overzicht van de vormen van fraude, wat de kenmerken zijn en wat klanten zelf kunnen doen.
Iedereen moet veilig kunnen internetbankieren en (online) betalen. Daar zorgen banken en betaaldiensten voor. Maar klanten kunnen zelf ook maatregelen nemen tegen fraude. Zo bleek uit onderzoek van Ipsos dat een kwart van de Nederlanders de betaalrekening niet extra heeft beschermd tegen oplichting.
Er zijn verschillende opties voor extra bescherming van een betaalrekening en spaarrekening, zoals:
Bij de meeste banken kunnen klanten verschillende limieten instellen. Bijvoorbeeld voor contactloos pinnen, het opnemen van contant geld en overboekingen. Deze limieten kan de klant zelf verhogen of verlagen.
Een lager limiet zorgt voor extra bescherming. Mocht de pinpas bijvoorbeeld gestolen zijn, dan kan de crimineel minder geld afhandig maken. Ook geldt er soms een wachttijd. Als het limiet wordt verhoogd, duurt het bijvoorbeeld vier uur voordat het nieuwe limiet actief is.
Klanten van ABN AMRO kunnen een spaargeldslot instellen. Daarmee kan men de spaarrekening op slot zetten. Als het spaargeldslot aanstaat, kan niemand, ook de klant zelf niet, bij het spaargeld. Pas als het slot wordt uitgezet, kan de klant na 24 uur weer geld overboeken vanaf de spaarrekening.
Met een alert krijgt de klant een bericht bij een bepaalde situatie. De klant kan zelf instellen wanneer hij of zij een alert wilt ontvangen. Bijvoorbeeld bij rood staan, als het saldo onder een bepaald bedrag komt, bij een bij- of afschrijving, als er wordt gepind in het buitenland of als twee keer hetzelfde bedrag wordt afgeschreven.
In Nederland is internetbankieren en (online) betalen veilig. Toch kan iedereen te maken krijgen met oplichting en online criminaliteit. Als men iets verdachts ziet of vermoedt, is het belangrijk dit gelijk te melden bij de eigen bank. Op deze pagina staat een overzicht van contactgegevens van banken voor het melden van (een vermoeden van) fraude.