Beleggen kan op verschillende manieren. Eén daarvan is beleggen in een fonds. Wat is een beleggingsfonds nu precies? En hoe werkt het? Dat en meer staat op deze pagina. Op zoek naar de beste beleggingsrekening voor fonds beleggen? Start direct met vergelijken. Dit geeft inzicht in de verschillen tussen voorwaarden, kosten en mogelijkheden tussen aanbieders.
Fonds beleggen is het tegenovergestelde van losse aandelen kopen. Een beleggingsfonds bestaat uit diverse beleggingsproducten, zoals aandelen en obligaties. Wie belegt in zo’n fonds, spreidt zijn geld over alle financiële producten van het fonds. Hij investeert dus niet in één specifiek bedrijf, maar in een verzameling van beleggingen. Hierdoor wordt het risico gespreid.
Een beleggingsfonds wordt ook wel omschreven als een mandje met diverse producten, waarin meerdere beleggers investeren. Een standaard fonds wordt beheerd door een fondsbeheerder. Dit is een financieel expert, die het geld van de beleggers belegt in bijvoorbeeld aandelen, obligaties, vastgoed, grondstoffen of vreemde valuta’s. De belegger kiest zelf het fonds waarin hij wil beleggen. Vervolgens laat hij zijn geld beleggen en beheren door de fondsbeheerder.
Er zijn veel verschillende soorten beleggingsfondsen. Beleggers kunnen bijvoorbeeld beleggen in een wereldwijd beleggingsfonds. Of juist kiezen voor een bepaalde regio of werelddeel. Ook kan een beleggingsfonds een specifiek thema hebben, zoals duurzaamheid, opkomende markten of technologie.
Het verschil tussen de fondsen zit ‘m in de producten waarin het fonds belegt. Grofweg zijn er 3 soorten beleggingsfondsen:
Beleggen in een fonds kan op twee manieren: actief beheerd of in een indexfonds. Actief beheerd beleggen houdt in dat de beheerder met het fonds een zo hoog mogelijk rendement probeert te halen. De fondsbeheerder kan zelf de samenstelling van het beleggingsfonds wijzigen door producten te kopen en verkopen, maar alleen binnen de kaders van de beleggingsvisie.
Een indexfonds heet ook wel een passief beleggingsfonds, ETF (Exchange Traded Fund) of (index)tracker. Zo’n fonds volgt een bepaalde beursindex, zoals de AEX, en heeft geen actieve beheerder. Indexbeleggen is over het algemeen goedkoper dan actief beheerd beleggen.
Zowel bij actief beheerd beleggen als bij indexfonds beleggen is er veel keus. Wie wil beginnen met beleggen in een fonds, doet er goed aan verschillende beleggingsfondsen te vergelijken. Zo wordt duidelijk wat het aanbod, de bijbehorende kosten en mogelijkheden zijn.
Wie wil beleggen in een fonds, opent als eerste een beleggingsrekening bij een bank of broker. Vervolgens kan hij participeren in een fonds naar eigen keuze. Op de website van de bank of broker staat wat het aanbod aan beleggingsfondsen is. De belegger heeft bijvoorbeeld de keus uit een X aantal (duurzame) fondsen.
Zodra de belegger is ingestapt, hoeft hij niks meer te doen. De samenstelling van het fonds wordt bepaald door de fondsbeheerder. Dit doet de belegger niet zelf en hij heeft hier ook geen invloed op. Een indexfonds (ETF) heeft geen beheerder, maar volgt een bepaalde index.
De portefeuille van een (index)fonds bestaat uit aandelen, obligaties of andere producten van meerdere bedrijven. De belegger investeert dus niet in één bedrijf, maar spreidt zijn geld automatisch over meerdere bedrijven tegelijkertijd. Dit zorgt voor een grote spreiding van risico.
Het voordeel hiervan is dat een koersdaling van één bedrijf een beperkte invloed heeft op het rendement van het hele fonds. Zo’n koersdaling wordt als het ware opgevangen door de andere bedrijven.
Fondsen zijn er in allerlei soorten en maten. Elk fonds bevat een mix van beleggingsproducten, zoals aandelen en obligaties. Wat de samenstelling van het fonds is, wordt bepaald door het risicoprofiel:
Een zeer defensief fonds kenmerkt zich als zeer voorzichtig. Zo’n fonds is gericht op vermogensbehoud en bevat daarom meer obligaties dan aandelen. Daarentegen is een zeer offensief fonds vooral gericht op een zo hoog mogelijk rendement behalen. Zo’n fonds bestaat voornamelijk uit aandelen en neemt daardoor meer risico.
Hierbij geldt de algemene vuistregel: hoe hoger het verwachte rendement, hoe groter het risico.
Onderstaande tabel geeft een voorbeeld van de samenstelling van verschillende fondsen. Let op! Dit is een voorbeeld. Hoe een beleggingsfonds er precies uitziet, verschilt per bank of broker.
Soort beleggingsfonds | Percentage aandelen | Percentage obligaties |
Zeer defensief | 10% | 90% |
Defensief | 30% | 70% |
Neutraal | 50% | 50% |
Offensief | 70% | 30% |
Zeer offensief | 100% | 0% |
Beleggen is niet gratis. Een bank of broker brengt diverse kosten in rekening. En deze kosten drukken het rendement. Het openen van een beleggingsrekening is meestal gratis, maar de dienstverlening niet. Het actief laten beheren van een beleggingsfonds kost geld.
Zo betaalt een belegger een percentage van het aankoopbedrag bij het kopen en verkopen van fondsen. Dit zijn de fondskosten en transactiekosten. Meestal zijn deze kosten al verwerkt in de koers. Daarnaast zijn er beheerkosten. Dit is een percentage over het opgebouwde vermogen. Soms noemt een bank of broker deze kosten servicekosten of kosten voor de basisdienstverlening.
Wat de precieze kosten zijn, verschilt per bank en broker. Elke financiële instelling hanteert haar eigen tarieven. Hierdoor is er een verschil in prijs voor fonds beleggen. Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van alle kosten. Een beleggingsrekening vergelijken geeft inzicht in deze verschillen. Let ook op verborgen kosten. Sommige kosten worden indirect in de koers verwerkt.
Beginnen met beleggen begint met het openen van een beleggingsrekening. Zonder beleggingsrekening heeft een particulier geen toegang tot de beurs. Een beleggingsrekening openen kan bij een bank of broker. Veel mensen kiezen uit gemak voor de huisbank. Maar dit is niet altijd de voordeligste keuze. Wat de beste beleggingsrekening is voor fonds beleggen, hangt af van de eigen voorkeuren en wensen.
Via een bank of broker is het mogelijk deel te nemen in een beleggingsfonds. Wat de keus aan fondsen is, verschilt per bank en broker. Elke bank of broker heeft zijn eigen aanbod. Meestal is er de keuze uit:
Beleggen in fondsen kan bij veel partijen. Wat is nu de beste beleggingsrekening? Dat is lastig te zeggen. Het is voor iedereen anders. Wat wel voor iedereen handig is, is vergelijken. Een beleggingsrekening vergelijken geeft inzicht in de kosten, voorwaarden en mogelijkheden.
Aanbieders lijken wat betreft dienstverlening veel op elkaar. Maar er is vaak een flink verschil in kosten. Ook is het aanbod van beleggingsfondsen overal anders.
Onderstaande tabel geeft een voorbeeld van de verschillen tussen een aantal populaire beleggingsrekeningen voor het beleggen in fondsen:
Beleggingsfonds | Minimale inleg | Fondskosten | Transactiekosten | Servicekosten | |
ASN Beleggingsrekening | Keuze uit 12 duurzame fondsen | €1,00 | 0,45% – 2,60% | 0,00% – 0,31% | 0,30% – 0,07% |
SNS Beleggingsrekening | Keuze uit 12 beleggingsfondsen | €1,00 | 0,45% – 2,60% | 0,00% – 0,31% | 0,30% – 0,07% |
RegioBank Doelbeleggen | Keuze uit 5 duurzame mixfondsen | €20,00 | 0,90% | 0,04% – 0,23% | 0,30% – 0,07% |
Brand New Day Vrij Beleggen | Keuze uit 8 aandelenfondsen en 6 obligatiefondsen | €1,00 | 0,15% – 0,26% | 0% | 0,44% |
Evi Go | Keuze uit 5 Evi fondsen | €1,00 | 0,65% – 0,98% | – | 0,26% |
ING Eenvoudig Beleggen | Keuze uit 4 ING duurzame indexfondsen | €10,00 | Zelf te berekenen op de website van ING | – | 0,40% |
Centraal Beheer Beleggen | Keuze uit 7 beleggingsfondsen | €1,00 | 0,22% – 0,60% | 0,30% | – |
Centraal Beheer Mixfondsen | Keuze uit 3 mixfondsen | €1,00 | 0,60% | 0,30% | – |
Triodos Beleggingsrekening | Keuze uit diverse duurzame impactfondsen, themafondsen en certificaten van aandelen Triodos Bank | Vanaf €25,00 per maand of eenmalig €100 | 0,73% – 2,58% | 0,00% – 0,27% | 0,48% |
Fitvermogen.nl (Nationale Nederlanden) | Keuze uit 65 fondsen van NN | €25,00 | 0,47% – 1,76% | – | – |
Meesman Indexbeleggen | Keuze uit 4 indexfondsen | Vanaf €100 per maand of eenmalig €10.000 | 0,25% – 0,5% | 0,25% | – |
Beleggen gaat samen met risico’s. Een belegging kan in waarde dalen, waardoor (een deel van) de inleg verloren gaat. Zo verliest de belegger zijn geld. Wanneer de koers omhoog gaat, stijgt de waarde van de belegging en ontstaat er rendement (= winst). Of de koers omhoog of omlaag gaat, weet niemand van tevoren. Ook weet niemand hoe de beurs zich in de toekomst ontwikkelt.
Wie bijvoorbeeld aandelen koopt, moet daarom de koersen goed in de gaten houden en op het juiste moment kopen en verkopen. Dat vereist wel wat tijd, kennis en ervaring. Zeker voor een beginnende belegger is het niet eenvoudig om een goed beleggingsportefeuille samen te stellen en bij te houden. Fouten zijn snel gemaakt.
Beleggen vereist daarom de nodige inspanning, kennis en tijd. Niet iedereen heeft daar zin in. Beleggen in een beleggingsfonds is in dat geval een relatief makkelijk manier om kennis te maken met beleggen. Het risico wordt automatisch gespreid en de portefeuille hoeft de belegger niet zelf te beheren.
Fonds beleggen heeft zowel voor- als nadelen:
Iedereen vanaf 18 jaar kan beginnen met beleggen. Maar beleggen is niet zonder risico’s. Dat geldt voor iedere manier van beleggen, dus ook beleggen in een beleggingsfonds. Het Nibud adviseert daarom om altijd eerst te zorgen voor een financiële buffer. Wie daarna geld over heeft, kan overwegen om dit geld te beleggen.
Beleggen in fondsen is geschikt voor mensen die gespreid willen beleggen. Een beleggingsfonds bevat namelijk verschillende producten. Dit zijn bijvoorbeeld aandelen, obligaties of een mix van beide. Of vastgoed, grondstoffen en vreemde valuta’s. Het geld wordt zo niet in één specifiek product of bedrijf belegd, maar gespreid over het hele fonds.
Bij de meeste banken en brokers is het mogelijk online een beleggingsrekening te openen. Wel zijn er een aantal voorwaarden, zoals:
De precieze voorwaarden staan op de website van de bank of broker. Lees altijd goed de kleine lettertjes door.
Wie aan alle voorwaarden voldoet, opent in een paar stappen een nieuwe beleggingsrekening. Voor het openen maakt de belegger een keus uit de beleggingsfondsen. Dit doet hij zelf. Of hij vraagt advies. Op basis van zijn beleggingsdoel wordt het risicoprofiel bepaald. Aan de hand daarvan wordt een beleggingsfonds gekozen dat daarbij past.
Voor het openen van een beleggingsrekening is het handig een aantal partijen te vergelijken. Kijk bijvoorbeeld naar:
Veel mensen zien beleggen in een beleggingsfonds als relatief veilig. Het geld wordt immers gespreid over meerdere beleggingen, toch? Participeren in een fonds kan voordelig zijn en het risico wordt inderdaad gespreid. Maar dit betekent niet dat er helemaal geen risico’s zijn. Beleggen heeft altijd risico’s. Dat geldt ook voor fonds beleggen.
Hoewel het risico in een beleggingsfonds wordt gespreid, is er altijd kans om geld te verliezen. De waarde van de beleggingen kan naar beneden gaan. Bovendien zijn rendementen nooit gegarandeerd. Het is belangrijk daar bewust van te zijn.
Wel zijn beleggers beschermd. Wanneer het bij een bank ernstig misgaat, bijvoorbeeld door fraude, faillissement of mismanagement, is er de Beleggerscompensatie. Dit houdt in dat beleggers tot maximaal € 20.000 gecompenseerd worden. Ook moeten banken en beleggersondernemingen het vermogen van hun klanten scheiden van het eigen vermogen. Door deze vermogensscheiding kunnen beleggers alsnog bij hun geld of financiële producten, mocht de bank of beleggersonderneming failliet gaan.
Tegoeden op een beleggingsrekening, dat niet is belegd in financiële instrumenten, zoals aandelen en obligaties, vallen onder het depositogarantiestelsel.
Over vermogen rekent de Belastingdienst vermogensbelasting. Onder het vermogen vallen alle bezittingen, zoals spaargeld en een tweede huis. Beleggingen horen daar ook bij. Zo valt geld in beleggingsfondsen onder het vermogen in box 3. En over het totale vermogen min het heffingsvrij vermogen rekent de Belastingdienst vermogensbelasting.
In 2023 is het heffingsvrij vermogen € 57.000 zonder fiscaal partner en € 114.000 met fiscaal partner. Voor groene beleggingen geldt een extra vrijstelling.
Wie meer heeft dan het heffingsvrij vermogen, betaalt vermogensbelasting. Tot voor kort rekende de Belastingdienst met een fictief rendement. Maar de Hoge Raad heeft besloten dat deze rekenmethode niet langer houdbaar is. De overheid moet in het vervolg rekenen met werkelijke rendementen.
EBI staat voor Essentiële Beleggersinformatie. Dit is een standaard document, waarin de belangrijkste informatie over een beleggingsfonds staat. Een bank of broker is volgens de wet verplicht beleggers informatie te geven over het doel, de kenmerken, de risico’s en de kosten van het fonds. Met deze informatie moeten beleggers de risico’s van het beleggingsfonds kunnen inschatten. Ook maakt het EBI document het makkelijker om verschillende aanbieders van beleggingsfondsen met elkaar te vergelijken. Als belegger is het belangrijk om dit document door te lezen.
Beleggen is nooit gratis. Fonds beleggen heeft verschillende soorten kosten. Dit zijn bijvoorbeeld beheerkosten, transactiekosten en fondskosten. De kosten die een bank of broker rekent staan vermeld op de website. Het verschilt per aanbieder welke kosten dat zijn en hoe hoog de tarieven zijn. Sommige kosten worden verrekend in de koers. Deze kosten drukken het uiteindelijke rendement.
Wie belegt in een beleggingsfonds, kan soms kiezen voor automatische risicoafbouw. Dit houdt in dat het geld naarmate de einddatum in zicht komt, steeds veiliger wordt belegd. Zo wordt bijvoorbeeld een deel van de aandelen verkocht en in plaats daarvan obligaties gekocht. Op deze manier verandert de samenstelling van de beleggingsportefeuille, zodat er (nog) minder risico wordt genomen.
Het kan zo zijn dat de koers van een aandelenfonds veel harder stijgt dan de koers van een obligatiefonds. Wie bijvoorbeeld 60% van zijn vermogen heeft belegd in aandelen en 40% in obligaties, kan door deze stijging op den duur te maken krijgen met scheefgroei. Omdat door de groei in dat aandelenfonds op een gegeven moment bijvoorbeeld 65% van het vermogen in aandelen zit. Niet omdat dit de keuze van de belegger was, maar omdat de koers hard is gestegen. Deze scheefgroei wordt voorkomen met de optie herbalanceren. De fondsbeheerder voert dan bijvoorbeeld één keer per jaar een wijziging door om de fonds- en risico verdeling terug te brengen naar de oorspronkelijke verdeling.