Hoe wordt spaarrente bepaald?
Banken werken met rentepercentages op spaarrekeningen. Deze rente kan positief zijn. In dat geval ontvangen spaarders geld van de bank op het bedrag dat ze op de spaarrekening hebben staan. Banken kunnen ook een negatieve rente rekenen. Dan moeten klanten juist geld aan de bank betalen over het geld dat ze zelf op hun spaarrekening hebben gezet. Ook kan de rente nul zijn. Dan ontvangen en betalen spaarders niets. Maar hoe wordt de hoogte van de rente bepaald?
Invloed van markt op spaarrente
De hoogte van rente wordt in de eerste plaats bepaald door de markt. De rentestand hangt namelijk af van de vraag naar en het aanbod van besparingen. De rente is laag als er veel aanbod van spaargeld is. Als er meer spaargeld op de spaarrekeningen wordt gezet terwijl de rente hoog is, moeten banken meer geld aan de spaarders uitkeren. Dat kost de bank meer geld. Daarom is de rente dan vaak lager.
Invloed van centrale banken op rente
Niet alleen de financiële markt heeft invloed op de hoogte van de rentestand. Ook centrale banken beïnvloeden deze. In Europa is dat de Europese Centrale Bank (ECB). Deze stelt een zogeheten beleidsrente vast en dat rentetarief bepaalt de rente die banken ontvangen als ze ‘s nachts hun overtollige geld bij de centrale bank stallen. Dit wordt ook wel depositorente genoemd.
De beleidsrente van de ECB geldt voor alle landen die de euro hebben. Alleen banken hebben rechtstreeks te maken met de beleidsrente en passen hun rente aan op basis van deze beleidsrente. De hoogte van de beleidsrente van de ECB heeft dus invloed op de spaarrente die klanten op hun spaartegoed ontvangen.
Inflatie en rente
Inflatie heeft invloed op de hoogte van de beleidsrente. In de periode juli 2022 tot en met augustus 2023 heeft de ECB de beleidsrente negen keer verhoogd om de hoge inflatie in Europa te bestrijden. Ook de rentepercentages van banken zijn daardoor toegenomen. Sparen is hierdoor aantrekkelijker geworden. Als meer mensen sparen, koelt de economie weer af en neemt op den duur ook de inflatie weer af.
De onderstaande grafiek geeft weer wat de ontwikkeling is van de rentestand en het inflatiecijfer in Europa tussen juli 2022 en augustus 2023. Het inflatiecijfer is gebaseerd op de geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP) die is ontwikkeld om de inflatiecijfers van de lidstaten van de Europese Unie met elkaar te vergelijken.
In de grafiek is te zien dat de beleidsrente is verhoogd toen ook de inflatie toenam. De ECB wil de inflatie in deze periode verlagen tot 2,00%. De inflatie is intussen afgenomen, maar het doel is nog niet bereikt. Daarom houdt de ECB nog steeds een hoge beleidsrente aan.
In tijden waarin de inflatie te laag is, kan de rente juist worden verlaagd. Dan wordt sparen minder interessant en geven consumenten hun geld weer eerder uit, waardoor de inflatie weer kan toenemen.
Meer weten over?
