Harde aanpak hoge inflatie – ECB gaat zo ver als nodig is

Al een tijd is er sprake van een ongewenst hoge inflatie. De verwachting is dat de hoge inflatie ook de komende tijd nog blijft. De Europese Centrale Bank (ECB) belooft er alles aan te zullen doen om de harde prijsstijgingen in het eurogebied aan te pakken. Waarbij Christine Lagarde, voorzitter van de ECB, zegt dat de centrale bank zo ver zal gaan als nodig is.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldt dat de inflatie in mei 2022 uitkomt op 8,8%. In april was de inflatie 9,6%. Omdat de prijsstijging van energie in mei (105% duurder) minder groot was dan in april (136% duurder), viel de inflatie iets lager uit. De prijzen van energie, benzine en voedsel zijn op dit moment de voornaamste aanjagers van de hoge inflatie.

Inflatie in de Europese Unie (EU)

De ECB heeft onder andere als taak de prijzen in de eurozone stabiel te houden. Hiervoor maakt de centrale bank van de 19 landen met de euro monetair beleid. Dit beleid moet ervoor zorgen dat de inflatie laag, stabiel en voorspelbaar blijft.

Om de inflatie tussen de eurolanden te kunnen vergelijken, is er een algemeen cijfer nodig. Dit is de consumentenprijsindex, berekend volgens internationaal afgesproken definities en methoden. Daarnaast gebruiken de meeste landen een eigen, nationale prijsindex.

Het CBS publiceert twee cijfers voor de inflatie. De eerste is gebaseerd op de Nederlandse consumentenprijsindex (CPI). Het tweede cijfer is op basis van de Europees geharmoniseerde index van consumentenprijzen (HICP). Het belangrijkste verschil zit ‘m in de kosten van het wonen in de eigen woning. De HICP houdt geen rekening met deze kosten; de CPI wel.

De ECB gebruikt de HICP voor het monetaire beleid in het eurogebied. In mei 2022 was de inflatie volgende de CPI in Nederland 8,8%. Volgens de HICP waren consumentengoederen en –diensten in Nederland in dezelfde periode 10,2% duurder dan het jaar ervoor. De inflatie in de gehele eurozone nam toe van 7,4% in april naar 8,1% in mei.

Recordniveau voor prijzen

Een inflatie van 8,1% in het eurogebied is ongekend hoog. De prijzen voor energie en levensmiddelen stijgen in rap tempo. Vooral aangejaagd door de oorlog in Oekraïne. De inflatiedruk wordt steeds groter en breder. Met als gevolg een afname van de koopkracht van huishoudens en een zwakkere economische groei.

Het aanpakken van de hoge inflatie is voor de ECB een grote uitdaging. De ECB heeft als doel een stabiele inflatie van 2% in de gehele eurozone. De voorzitter van de ECB laat dan ook weten dat de centrale bank er alles aan zal doen om deze doelstelling te bereiken. Hiermee sluit ze sterkere renteverhogingen niet uit. Elke zes weken neemt de ECB beslissingen over het monetaire beleid. En wat er moet gebeuren om de inflatie onder controle te houden.

Economen verwachten dat de inflatie in juni 2022 uitkomt op 8,5%. Dit zou opnieuw een stijging van de prijzen, en daarmee een nieuw record, betekenen. Ondanks de alsmaar groter wordende inflatiedruk blijft de ECB vasthouden aan positieve cijfers en verwacht de centrale bank geen recessie in het eurogebied. Een periode van stagflatie – vertraging van de economische groei en een snel stijgende inflatie – sluit de ECB vooralsnog uit.

Saskia Oegema

Saskia Oegema is werkzaam als financieel tekstschrijver. Zij onderzoekt en schrijft voor verschillende websites in de financiële dienstverlening. Zowel haar Bachelor Bedrijfseconomie als haar Master in Economics – met als specialisatie Corporate Finance and Control – heeft ze behaald aan de Radboud Universiteit van Nijmegen.