Wat is een basisbankrekening?
Om mee te kunnen doen in de samenleving heeft men een bankrekening nodig. Niet iedereen kan echter een gewone bankrekening openen. Voor deze mensen zijn de basisbetaalrekening en basisbankrekening in het leven geroepen. Maar wat is een basisbankrekening precies? En aan welke voorwaarden moet men voldoen om deze te kunnen aanvragen?
Wat is een basisrekening?
Er zijn twee soorten basisrekeningen: een basisbetaalrekening en een basisbankrekening. Beide rekeningen zijn bedoeld voor mensen die geen normale bankrekening kunnen krijgen, maar wel een betaalrekening nodig hebben. Het gaat om mensen die bijvoorbeeld financiële problemen hebben, geen vaste woonplaats hebben of zijn betrokken bij een financieel delict.
Wat is de basisbetaalrekening?
Een basisbetaalrekening is een rekening die gericht is op het doen van betalingen. Volgens de Europese wet zijn banken verplicht om mensen die binnen de EU wonen of verblijven toegang te geven tot een bankrekening. De nadruk bij deze bankrekening is het doen van dagelijkse betalingen.
Een basisbetaalrekening aanvragen kan bij de bank zelf. Hoe dat werkt verschilt per bank. Bij de Rabobank gaat dit bijvoorbeeld via de klantenservice, bij ABN AMRO moet een aanvraagformulier worden ingevuld.
Voor wie is de basisbetaalrekening?
De basisbetaalrekening is bedoeld voor mensen die regelmatig in de EU verblijven. Het maakt niet uit waar iemand woont of wat iemands nationaliteit is, de persoon moet alleen wel regelmatig in de EU verblijven. Een vaste woon- of verblijfplaats is voor deze regeling niet verplicht. Wel moet er een goede reden zijn om een Nederlandse IBAN nodig te hebben.
Een eis is dat de houder van de basisbetaalrekening geen toegang heeft tot een normale bankrekening.
Wat kan men met een basisbetaalrekening?
Met een basisbetaalrekening kan gepind worden in winkels, kunnen online aankopen worden gedaan en is het mogelijk om automatische afschrijvingen te regelen. Ook geld opnemen bij een geldautomaat en het storten van geld behoort tot de mogelijkheden. Salaris of bijvoorbeeld een uitkering kan op de rekening worden gestort. Een spaarrekening of een kredietmogelijkheid behoort niet tot de opties. De rekening is gericht op het doen van betalingen.
Wat is een basisbankrekening?
Als een basisbetaalrekening niet mogelijk is, is er nog een laatste oplossing: de basisbankrekening. Een basisbankrekening is een betaalrekening die valt onder de Convenant Basisbankrekening. In dit convenant is geregeld dat mensen die volgens de wet geen normale of basisbetaalrekening meer kunnen krijgen toch een bankrekening kunnen krijgen. De normale bankrekening of basisbetaalrekening is afgewezen op wettelijke weigeringsgronden of opzeggingsgronden.
Voor wie is een basisbankrekening?
Een basisbankrekening is bedoeld voor iedereen die geen basisbetaalrekening of normale bankrekening kan openen. Grofweg is er onderscheid te maken tussen twee soorten mensen:
- Mensen die onder de Convenant erkende hulpverleningsorganisaties vallen. Dit gaat bijvoorbeeld over mensen met psychiatrische problemen, asielzoekers, dak- en thuislozen, mensen met schulden of mensen met verslavingsproblemen.
- Mensen bij wie een bankrekening wettelijk geweigerd of opgezegd is. Het kan zijn dat iemand op de zwarte lijst staat, het extern Verwijzingsregister (EVR). Dit gaat over mensen die veroordeeld zijn of verdacht worden van een financieel delict, zoals fraude of witwassen, of dat er sprake is van een geldezel of dat iemand niet de juiste gegevens heeft doorgegeven bij een kredietaanvraag.
Wat kan men met een basisbankrekening?
Met een basisbankrekening kunnen dezelfde handelingen worden uitgevoerd als met een normale bankrekening, zoals het doen van betalingen, pinnen in winkels, geld storten en geld pinnen bij een geldautomaat, salaris of een uitkering ontvangen, internetbankieren en sparen. Rood staan is meestal niet mogelijk.
Basisbankrekening aanvragen
De basisbankrekening wordt meestal gevraagd door een hulpverleningsinstantie die valt onder de Convenant erkende hulpverleningsinstanties. De persoon voor wie de bankrekening moet worden aangevraagd moet onder de erkende hulpverleningsinstantie vallen, anders kan een hulpverleningsinstantie geen aanvraag doen.
Een basisbankrekening kan bij vijf banken worden aangevraagd: Rabobank, ABN AMRO, ING, SNS en Triodos. Maar voor het openen van een basisbankrekening kan niet zomaar bij elke bank worden aangeklopt. De rekening moet worden aangevraagd bij de laatste bank waar de aanvrager een betaalrekening had. Als dat niet een van deze vijf banken was, moet een van deze vijf banken gekozen worden.
Voor een basisbankrekening kunnen deze banken eisen stellen, zoals dat de hulpverleningsinstantie het beheer voert en dat deze instantie betrokken is bij de aanvraag.
Een bankrekening kan geweigerd worden als er negatieve antecedenten zijn, zoals valsheid in geschrifte, fraude, witwassen of oplichting. Een erkende hulpverleningsinstantie kan dan de uitkomst bieden. Zij beheren en controleren dan de bankrekening, die wel op naam staat van de aanvrager.
Mag de bank een basisbankrekening weigeren?
Hoewel in de wet staat dat iedereen recht heeft op een bankrekening, mag de bank de aanvraag voor de basisbankrekening weigeren. Dat gebeurt bijvoorbeeld als het aanvraagformulier niet volledig is ingestuurd, als er nog aanvullende informatie nodig is of als de aanvraag niet compleet was. Ook het niet hebben van hulp van een Convenant erkende hulpverleningsinstantie kan een reden zijn, net als het al eerder hebben gehad van een basisbetaalrekening, maar de regels niet te hebben nageleefd.
Tot slot kan de bank een rekening weigeren als de bank niet aan de wet kan voldoen. Bijvoorbeeld als de aanvrager op een nationale of internationale sanctielijst staat, de bank de aanvrager niet kan identificeren, de bank niet kan vaststellen waar het geld vandaan komt of dat de aanvrager onder bewind van een bewindvoerder of een curator staat en diegene niet bij de aanvraag betrokken was.
Als de aanvraag geweigerd is, kan de aanvrager met de hulpverlener uitzoeken waarom de eigen betaalrekening is afgewezen en welke mogelijkheden er zijn. Blijft het bij een afwijzing? Dan is het in eerste instantie verstandig om een verweerschrift op te stellen. Als dat geen oplossing geeft, kan de aanvrager een klacht indienen. Een klacht indienen moet via een interne klachtenprocedure.
Verschil tussen basisbetaalrekening en basisbankrekening
Om nog wat duidelijker te maken wat het verschil is tussen een basisbetaalrekening en een basisbankrekening, hebben we de verschillen hieronder op een rij gezet.
| Basisbetaalrekening | Basisbankrekening |
|---|---|
| De bankrekening is vooral bedoeld om betalingen te doen | De rekening heeft de kenmerken van een gewone bankrekening |
| Een bankrekening kan bij alle banken in de EU worden aangevraagd | Aanvragen kan alleen bij vijf Nederlandse banken |
| De aanvraagprocedure verloopt net als bij een normale bankrekening | Basisbankrekening aanvragen gebeurt meestal onder begeleiding van een Convenant erkende hulpverleningsinstantie |
| Binnen twee weken duidelijkheid over de aanvraag | De aanvraagperiode kan weken tot maanden duren |
| Een spaarrekening is niet mogelijk | Een spaarrekening behoort tot de mogelijkheden |
| Geen minimale leeftijd | Vanaf 18 jaar |
Meer weten over?
